In december 2019 nam Gonnie Swanenberg Leerpunt KOEL over en werd ze directeur/eigenaar. Wat begon als een vrij zorgeloos nieuw avontuur, veranderde in één klap in maart 2020. Covid-19, wat eerst nog een vaag virus uit China leek, had Nederland bereikt. (Oké, in februari al, maar de maatregelen startten pas in maart.)

Leerpunt KOEL biedt onafhankelijke, geaccrediteerde scholing aan voor professionals en organisaties in de eerstelijnszorg in Nederland. Tot corona voor de deur stond, werden al die trainingen offline gegeven. De oldschool way werkte nou eenmaal het beste. Na twee dagen met de handen in het haar gezeten te hebben was Gonnie er wel klaar mee. Innoveren. Zoveel mogelijk omschakelen naar online. En doorgaan.

Ik ken Gonnie nog van mijn tijd bij Schouten & Nelissen, waar ze ook directeur (en mijn indirecte manager) was en het verbaast me niets dat ze met haar innoverende manier van denken haar bedrijf heeft gered. Lees vooral verder als je nieuwsgierig bent naar haar kijk op leiderschap, diversiteit en werk-privé balans.

Als je terugkijkt op je carrière, in welke organisatie en/of functie voelde je je dan het meeste thuis?

“Dan toch wel hier. Hier kan ik alles doen wat ik tot nu toe geleerd heb. Bij Leerpunt KOEL heb ik geen leiders of directeuren boven me, dus ik kan zelf m’n beslissingen maken. Ik kan ook beter bepalen hoe ik wil leiden. Zo zorg ik ervoor dat ik een goed beeld heb van wat mijn 17 collega’s allemaal doen en kunnen, zodat ik zelf ook kan inspringen als het nodig is.”

Net voordat de pandemie uitbrak, kocht jij Leerpunt KOEL. Hoe ben je omgegaan met die crisis?

“Ik voelde me eerst lamgeslagen. Er ging van alles door m’n hoofd, ik voelde me verantwoordelijk voor 17 gezinnen… Wat als ik zo snel al failliet zou gaan? Maar nadat ik me twee dagen volledig geblokkeerd voelde, zette ik de knop om. De oplossing was: zoveel mogelijk overschakelen naar online.”

“Maar nadat ik me twee dagen volledig geblokkeerd voelde, zette ik de knop om.”

Gonnie vertelt verder. “Maar dat was niet zo simpel. M’n collega’s hadden daar geen enkele ervaring mee. Hun reactie was wel sprekend: ‘We weten niet hoe het moet, maar we vertrouwen op jou.’ Ik vond het bijzonder dat ik binnen een paar maanden hun vertrouwen al had gewonnen. We waren de eerste nascholingsorganisatie in de eerstelijnszorg die naar online switchte.”

Hoe vind je het om directeur te zijn?

“Het heeft mij nooit zo veel gedaan. Ik vind het fijn om de uiteindelijke besluiten te kunnen nemen, zonder hiërarchie. Ik ben heel transparant en vind een gedragen besluitvorming belangrijk. Ook durf ik me kwetsbaar op te stellen. Toen de pandemie net uitbrak heb ik eerlijk gezegd dat ik het even niet meer wist. En dat geldt ook voor andere situaties.

“Ik vind het fijn om de uiteindelijke besluiten te kunnen nemen, zonder hiërarchie.”

Die volledige autonomie vind ik wel heel fijn, dat is nieuw voor me, dat heb ik nooit eerder zo ervaren. Tegelijkertijd mis ik soms het sparren met mededirecteuren. Nu spar ik met collega’s, m’n partner, m’n financieel adviseur, met vriendinnen en zelfs concullega’s. Daarnaast heb ik een businesscoach waar ik eens in de twee maanden een dagdeel mee kan sparren.”

Wat maakt iemand volgens jou een goede leider?

“Een goede leider durft kwetsbaarheid te tonen, kan goed luisteren en weet dat hij/zij niet alle wijsheid in pacht heeft. Daadkrachtige (moeilijke) besluiten nemen hoort ook bij goed leiderschap. Dat is niet altijd leuk, soms moet je bijvoorbeeld mensen laten gaan die niet (meer) goed bij het bedrijf passen.”

“Een goede leider durft kwetsbaarheid te tonen.”

Zijn mannen en vrouwen verschillend in hun leiderschap, denk je?

“Durf ik niet zo te zeggen. Wat wel verschillend is, is het salaris. Het is alweer een tijd terug, maar toen zat ik ook in een management-rol, en ontdekte ik dat ik minder verdiende dan mijn mannelijke collega die hetzelfde werk deed. Ik heb het benoemd, maar er werd niets mee gedaan. Zelf was ik tevreden met m’n werk en m’n salaris, dus ik heb het toen zo gelaten. Maar het is natuurlijk wel vreemd.”

Wat is de grootste fout die je gemaakt hebt in je loopbaan?

“M’n grootste fout… Toen ik zelf overtuigd was van een plan dat ik had geschreven, dat ook goedgekeurd was door het management. Maar mijn team was niet overtuigd. Ik was gewoon vergeten om hen mee te nemen in het plan, ik luisterde niet goed naar wat zij te zeggen hadden. Geduld miste ik toen nog. Daar heb ik veel van geleerd.”

…en wat is juist hetgeen waar je het meest trots op bent?

“Ik krijg er een kick van als ik iets bouw, dat kan heel breed zijn. Door de coronacrisis heb ik, samen met mijn collega’s, in een mum van tijd veel online trainingen gemaakt. Daar ben ik trots op. Zo zijn er meer dingen. Toen ik bij Leerpunt KOEL binnenkwam, stond er geen enkel werkproces op papier. Iedereen kende alles uit z’n hoofd. Daar heb ik – samen met mijn collega’s – verandering in aangebracht. Ook ben ik trots op innovatieve dingen die wij qua trainingen doen. Zo sprak viroloog Eric van Gorp van het Erasmus MC op 11 februari 2020 tijdens een van onze scholingen voor huisartsen over ‘een nieuw virus in China’. Die dag werd ook de naam COVID-19 bekend gemaakt. Bizar dat het kort daarna zo relevant bleek te zijn.”

Hoe ga je om met diversiteit en inclusiviteit in jouw organisatie?

“Dat vind ik best lastig, het is een hele vrouwenclub hier. De branche waar ik in werk is ook echt een ‘ons-kent-ons’ branche. Ik probeer zo open en transparant mogelijk te zijn, maar het is moeilijk om een divers team te creëren met maar 17 mensen. Wel had ik onlangs een blinde stagiaire, zij heeft haar stage echt super gedaan. Verder zijn we heel direct in hoe we met elkaar omgaan, dus daarin hebben we dat mannelijke niet echt nodig.”

Hoe kijk je aan tegen het feminisme?

“Ligt eraan in welke vorm. Ik ben tegen homofobie, seksisme en validisme. Simpeler gezegd: ik ben gewoon voor gelijkheid voor iedereen, in alles. Verder is het belangrijk om transparant en open te zijn, geen taboes maar erover praten, grapjes afwisselen met serieuze gesprekken. En vooral: als je iets niet begrijpt, probeer het dan te begrijpen. Ik merk ook wel dat het scheelt dat ik internationaal bereisd ben, daardoor heb ik meerdere culturen gezien en kan ik dingen die van de norm afwijken makkelijker accepteren.”

“Simpeler gezegd: ik ben gewoon voor gelijkheid voor iedereen, in alles.”

Hoe zorg jij eigenlijk voor een optimale werk-privé balans?

“Door heel bewust dingen in te plannen en me daar ook aan te houden. Gistermiddag heb ik lekker geluncht en gewandeld met een vriendin. Daar voel ik me dan ook niet schuldig over. Als ik thuiswerk zet ik niet om 7 uur de wekker, maar begin ik wat later. Eens in de maand ga ik met een vriendin naar de sauna.”

Hou je ook bij hoeveel uur je werkt?

“Nee, dat doe ik niet, maar omdat ik rust inplan is dat prima. Ric, m’n partner, klopt af en toe op de deur om een uurtje of 7: ‘deze serie begint zo, kijk je mee?’ Dat helpt ook wel. Daarbij mail ik bewust niet buiten kantooruren, omdat ik als leider het goede voorbeeld wil geven en geen druk wil uitoefenen op m’n team.”

En tot slot: wat wil je nog meegeven aan de FEM lezers?

“Het is zo fijn als je jezelf kunt zijn. In al de rollen waar je zit, probeer jezelf te zijn. Geef aan wat je lastig en leuk vindt en probeer in gesprek te zijn en te blijven.”

Gonnie vervolgt: “Vraag jezelf af wat je nodig hebt om jezelf te zijn. Wees wat assertiever, geef je grenzen aan. Dan kosten dingen veel minder energie. Sta ook open om erop aangesproken te worden en ga gesprekken niet uit de weg.”